روانشناسی بورس و عوامل موثر بر رفتار معامله گران (بخش ۳)

روانشناسی بورس : عامل اصلی موفقیت در بازار سرمایه

همان طور که بازار های مالی از جمله بازار بورس ایران می توانند باعث چند برابر کردن سرمایه و افزایش سود آوری باشد؛ به همان نسبت  نیز می تواند باعث از بین رفتن سرمایه در مدتی کوتاه شود. به همین جهت روانشناسی بازار بورس و سایر بازارهای مالی و شناخت رفتار سرمایه گذاران از عوامل اصلی موفقیت در این بازارها به حساب می آید. 

در بخش قبل در خصوص ۸ عامل اثرگذار بر معاملات سرمایه گذاران و اثرات روانشناسی آن ۸ عامل بر رفتار سرمایه گذاران صحبت کردیم. در این بخش نیز قصد داریم در خصوص ۳ عامل موثر دیگر بر روانشناسی بازار بورس صحبت کنیم.

 

عوامل موثر در روانشناسی بورس

 

۹- در معاملات صبور باشید

از دیگر عوامل موثر در روانشناسی بورس صبر کردن در بازار های مالی است .متاسفانه در بازار بورس بسیاری از افراد هستند که با این تفکر وارد بازار می شوند که می توانند ره صد ساله را یک شبه بروند و پول هنگفتی را در مدت زمانی کم بدست آورند و شاید می خواهند ناکامی های مالی خود را در زمینه های دیگر اینجا جبران نمایند.همین تفکر و دید  غلط اولیه باعث می شود که ذهن معامله گر دیگر صبور نباشد و با اندکی منفی شدن سهم خریداری شده،آنرا با ضرر بفروشد و همین رویه را نیز ادامه می دهد تا جایی که می بیند بخش زیادی از سرمایه اولیه خود را ازدست داده است.این مطلب را باید عرض کنم که خوشبختانه یا متاسفانه بازار بورس ،جای یک شبه پولدار شدن نیست و علاوه بر چهار عنصر اولیه که در ابتدای مقاله گفته شد ، باید صبر هم پیشه کرد و از همان ابتدای خرید با تعیین یک مدت زمان مشخص  جهت نگهداری سهم ، ذهن را مهیا و آماده ی صبر کرد.

 

 

رویه ی غلط دیگری که بسیاری از معامله گران دارند این است که  بدون تعیین حد سود و ضرر سهمی را می خرند وبا اینکه هرروز سهمشان افت قیمت بیشتری پیدا می کند بی دلیل صبر می کنند و حد ضرری هم برای سهم خریداری شده قرار نمیدهند. در مقابل اگر اندکی وارد سود شدند اقدام به فروش عجولانه می کنند. به عبارت دیگر اینگونه افراد در ضرر بسیار صبور و در رسیدن به سود بسیار عجول هستند.سرمایه ی این افراد به سرعت در حال از بین رفتن هست زیرا در صد ضررشان خیلی بیشتر از درصد سودشان است.ذهن خودتان را طوری عادت بدهید که بر عکس رویه بالا عمل کرده تا برآیند سود و ضررتان، سود باشد.

 

 ۱۰- رفتار توده ای یا گله ای عمل کردن

دهمین عامل موثر در روانشناسی بورس رفتار گله ای می باشد. متاسفانه یک عادت غلطی که در رفتار مردم جامعه ی ما به خصوص اکثر فعالین بازار مشاهده می شود  توده ای یا گله ای عمل کردن است.مثلا تا وقتی که قیمت دلار و سکه طلا ، در حباب منفی  و مناسب باشد کسی به فکر خرید آن نیست اما کافی است کمی تقاضا برای خرید آن زیاد شود.می بینید همین مردم ساعت ها در صف های طویل منتظر هستند تا مثلا دلار را در قیمت های خیلی بالاتر خریداری کنند. به این نحوه عملکرد، رفتار گله ای  می گویند. در واقع این صف نشینی سال هاست در ذهن مردم ما جا افتاده است.

در بازار بورس هم وضعیت به همین منوال است. درصد بالایی از فعالین بازار وقتی سهمی در قیمت های ارزنده و منفی باشد از خرید آن اجتناب می کنند اما به محض اینکه در صف خرید قفل شد در صف خرید می نشینند به امید آنکه بتوانند تعدادی از آن را بخرند. عاملی که باعث می شود افراد به این شکل عمل کنند پیروی از احساسات آنی به جای منطق است. وقتی افراد می بینند همه به دنبال خرید یک سهم هستند ذهن انسان به این سمت می رود که حتما خبری در راه هست  که به این شکل همه به دنبال آن هستند، غافل از اینکه همه دقیقا همین فکر را می کنند و این باعث به وجود آمدن موج خرید می شود. البته سفته بازانی هستند که عامل اصلی تحریک و مسیر دادن به این موج هستند. تنها راه مقابله هم استفاده از تحلیل و محاسبه قیمت ذاتی آن سهم یا آن کالایی است که همه به دنبالش هستند.

 

 

۱۱-اعتیاد به معامله های پی در پی یا overtrading

یازدهمین عامل اثر گذار بر روانشناسی بورس تعدد معاملات می باشد. خرید و فروش پی در پی یک دیگر از خطراتی است که ذهن معامله گر را می تواند تخریب کند.بعضی از معامله گران به ابن امر عادت کرده اند که باید هر روز معامله کنند چه با ضرر و چه با سود.مثلا یک سهمی را می خرند و وقتی می بینند چند روزی حرکت رو به بالایی نمی کند با اینکه حد ضرری هم برایشان فعال نشده است دست به فروش هیجانی آن با ضرر می زنند و وارد سهم دیگری می شوند.در این موارد باید فکر خودتان را به این سوال معطوف کنید که هدف شما از معامله در بورس چیست؟ آیا سود رساندن به خودتان هدف است یا با معاملات مکرر و پرداخت کارمزد می خواهید سود بیشتری به کارگزارتان برسانید؟؟اگر پاسخ این سوال که کاملا هم مشخص است را مدام با خود تکرار کنید یقینا دیگر این چنین معاملاتی نخواهید داشت.

 

ادامه دارد…

 

نویسنده: امیرحسین حقیقتی

مدرس و تحلیلگر کارگزاری اگاه (شعبه شیراز)

 

———————————————————————————–

پیشنهاد می کنم مقالات زیر را هم حتما مطالعه کنید.

تابلوخوانی بازار- معاملات بلوکی

چگونه با میانگین متحرک در بازار معامله کنیم