آموزش تحلیل بنیادی : لازمه موفقیت در بازار سرمایه
آموزش تحلیل بنیادی و تکنیکال از جمله آموزش هایی می باشد که هر سرمایه گذاری در بدو ورود به بازار سرمایه آن را بیاموزد و در معاملات خود از آن استفاده کند. به طور کلی تحلیل بنیادی بر مبنای صورت های مالی شرکت ها می باشد و یک تحلیل گر بنیادی با استفاده از متغیرهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام شده کالای فروش رفته و … سود تحلیلی هر سهم را برآورد میکند و با استفاده از آن اقدام به ارزش گذاری سهم با استفاده از P/E و یا دیگر روش های ارزش گذاری میکند. پس از آن سرمایه گذار ارزش ذاتی سهم را با ارزش بازاری ان مقایسه میکند. در صورتی که ارزش ذاتی سهم بالاتر از قیمت بازار باشد اقدام به خرید سهم می کند و در صورتی که ارزش ذاتی پایین تر از بازار باشد؛ در صورت داشتن سهم اقدام به فروش آن می کند. البته برخی از سرمایه گذاران نیز با استفاده از حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود خالص اقدام به برآورد کلی از سود هر سهم میکنند و در نهایت با استفاده از P/E سهم را ارزش گذاری میکنند.
تعریف نسبت قیمت به درآمد هر سهم یا P/E
نسبت P/E در آموزش تحلیل بنیادی بیانگر این است که قیمت سهم شرکت در حال حاضر چند برابر آخرین سود تحلیلی آن شرکت است یا به عبارت دیگر اگر شرکت هر سال تمام سود محقق شده خود را در مجمع تقسیم کند چند سال طول می کشد تا این رقم به قیمت فعلی سهام شرکت برسد. به عنوان مثال اگر p/e شرکتی برابر ۲۰ باشد یعنی سرمایه گذار حاضر است به ازای ۱ ریال سود شرکت ۲۰ ریال پرداخت کند. حال اگر این نسبت برابر۴۰ باشد نشان دهنده این است که سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال سود شرکت ۴۰ ریال پرداخت کند. به نظر شما ریسک سرمایه گذاری در کدامیک بیشتر است؟؟؟ در ادامه این موضوع را بررسی میکنم.
در ارزش گذاری سهام شرکت با استفاده از P/E ، نسبت P/E هر سهم در واقع انتظار سرمایه گذار از چشم انداز آینده شرکت برای رشد و توسعه می باشد. به عنوان مثال اگر شرکتی چشم انداز مناسبی برای آینده داشته باشد سرمایه گذاران حاضر به خرید سهام شرکت می باشند. نسبت p/e معمولا نشان دهنده نظر سرمایه گذاران بازار درباره شرکت می باشد و عموما برای شرکت های خوب و رو به رشد مقدار بالاتر و نشان دهنده این است که بازار به این شرکت ها خوش بین است و بر این باور است که شرکت توانایی رشد سود یا افزایش قیمت سهام را دارد. به همین طریق شرکت هایی که بازار دید مثبتی به آنها ندارد عموما نسبت P/E پایینی دارند زیرا بازار به رشد سود آوری این شرکت ها یا افزایش قیمت سهام آن ها در آینده بدبین است.
محاسبه نسبت P/E در آموزش تحلیل بنیادی : استفاده از سود ۱۲ ماه گذشته شرکت
در آموزش تحلیل بنیادی گفتیم که یکی از روش های ارزش گذاری سهم با استقاده از نسبت P/E می باشد. محاسبه نسبت p/e در شرایط حاضر باید با استفاده از گزارش های ۱۲ ماهه شرکت ها صورت پذیرد. در گزارش های جدیدی که شرکت های بورسی منتشر می کنند گویا خبری از پیش بینی سود نیست و قرار است صرفا گزارش های میان دوره ای را منتشر کنند و وضعیت شرکت را توضیح دهند. البته این کار دارای مزایا و معایبی می باشد به گونه ای که معایب آن بیشتر از مزیت های آن می باشد اما در نهایت باید دید که آیا شرکت ها گزارش های پیش بینی سود خود را منتشر می کنند یا خیر.
در حال حاضر سایت مدیریت فناوری بورس تهران در صفحه معاملات P/E سهم را قرار میدهد که این نسبت از تقسیم قیمت جاری بر سود شرکت به دست می آید. این سود در گذشته سود پیش بینی شده سهم بوده است
اما در شرایط فعلی محاسبه نسبت p/e بر مبنای سود بر اساس عملکرد ۱۲ ماهه شرکت می باشد یعنی در حال حاضر P/E سهم از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود ۱۲ ماهه گذشته شرکت به دست می آید و این سود در واقع عملکرد واقعی شرکت در ۱۲ ماهه گذشته (TRAILING TWELVE MONTH =TTM) می باشد که در بخش بعدی در خصوص آن صحبت می شود.
مثالی از محاسبه نسبت p/e با استفاده از TTM:
شکل بالا گزارش میان دوره ای ۹ ماهه مربوط به شرکت پتروشیمی جم را نشان میدهد که سود هر سهم آن در این گزارش (۹ ماه ابتدایی سال) حدود ۱۵۱ تومان می باشد. حال برای بدست اوردن سود بر مبنای TTM و تکمیل سود دوره ۱۲ ماهه ( ۴ فصل گذشته شرکت) به سود هر سهم در زمستان ۹۵ نیاز داریم. برای بدست آوردن آن کافی است سود شرکت در سال ۹۵ بر اساس عملکرد واقعی را از عملکرد واقعی دوره ۹ ماهه ۹۵ کسر کنیم تا سود زمستان بدست آید. در نهایت نیز عملکرد واقعی ۹ ماهه ۹۶ را با عملکرد واقعی زمستان ۹۵ جمع کرده و سود بر مبنای TTMبه دست می اید. این سود مبنای P/E شرکت می باشد.
حال برای هر شرکتی با توجه به سال مالی آن سود دوره ۱۲ ماهه را بدست می آوریم. به عنوان مثال اگر سال مالی شرکتی شهریور باشد و در حال حاضر عملکرد میان دوره ای ۶ ماهه شرکت منتشر شده باشد برای بدست اوردن سود شرکت بر مبنای TTM کافی است عملکرد ۶ ماهه جاری شرکت را با عملکرد ۶ ماهه گذشته آن جمع کنیم. برای هر سال مالی نیز سرمایه گذار می‌تواند سود میان دوره ای منتشر شده را با دوره باقیمانده در گذشته جمع کند و این سود را محاسبه کند. حال با توجه به روش گفته شده هر سرمایه گذاری قادر است سود شرکت را بر اساس TTM بدست آورده و از آن استفاده کند.
فرض کنید شرکتی در ۱۲ ماهه گذشته خود بر اساس TTM حدود ۸۰ تومان سود ساخته است و سهم نیز با قیمت ۷۲۰ و با P/E= 9 در بازار معامله می شود.حال فرض کنید طبق روال گذشته شرکت سود خود را ۶۰ تومان اعلام کند. با این سود پیش بینی شده، سهم با P/E حدود ۱۲ در بازار معامله می شود و این سود صرفا بر اساس مفروضاتی می باشد که ممکن است تا پایان سال محقق نشود و این نشان میدهد P/E در نظر گرفته شده برای سهم واقعی نبوده است.
نکته در خصوص محاسبه نسبت p/e :
مزیت استفاده از TTM این است که قیمت سهم بر اساس سود واقعی آن تعیین می شود و ارزش گذاری سهم صرفا به وسیله سود پیش بینی شده شرکت توسط سرمایه گذاران انجام نمی شود چرا که ممکن است شرکت در گزارش های پیش بینی سود خود برآورد درستی از سود انجام ندهد و همین ممکن است موجب اشتباه سرمایه گذار شود. حال با استفاده از این سود سرمایه گذار با استفاده از اطلاعات واقعی در بازار معامله می کند و به نتایج بهتری در معاملات خود خواهد رسید. بنابراین نکته مهم در ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت P/E بدست آوردن سود تحلیلی شرکت می باشد که سرمایه گذاران قادرند با استفاده از آموزش تحلیل بنیادی، توانایی برآورد سود هر سهم را در بازار بدست اورند.