آموزش بورس و بازار سرمایه

آموزش سرمایه گذاری در بورس

آموزش بورس و بازار سرمایه

آموزش سرمایه گذاری در بورس

این وبلاگ در خصوص آموزش بورس و بازار سرمایه ویژه افرادی می باشد که قصد دارند یک سرمایه گذاری مناسب را شروع کنند.

تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران
طبقه بندی موضوعی
  • ۰
  • ۰

تابلو خوانی و بازار خوانی : شاخص بورس 

در بخش های قبل تابلو خوانی و بازار خوانی در مورد انواع شاخص بورس مانند  شاخص کل، شاخص هم وزن و شاخص قیمتصحبت کردیم و گفتیم که شاخص کل و یا شاخص قیمت و بازده نقدی، بیان کننده سطح عمومی قیمت و سود نقدی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد در واقع این شاخص بیان کننده میانگین بازده سرمایه گذاران در بورس است. به عنوان مثال اگر قیمت سهمی در ابندای سال ۵۰۰ تومان باشد و در انتهای سال به ۶۰۰ تومان برسد و در مجمع هم سود نقدی ۷۰ تومانی تقسیم کند بازدهی سهم در طی یک سال ۳۴% می باشد. این رویه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح ۷۰۰۰۰ واحد و در پایان سال به ۷۸۰۰۰ واحد برسد نشان دهنده این است که میانگین بازده بورس از محل افزایش قیمت ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال ۱۱٫۵ درصد بوده است. به این شاخص (TEDPIX) هم می گویند.

از طرفی شاخص قیمت بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. به عنوان مثال اگر شاخص قیمت در انتهای سال در مقایسه با ابتدای سال ۳۰ درصد رشد کند به این معناست که میانگین قیمت های سهام پذیرفته شده در بورس ۳۰ درصد رشد کرده است. پس فرق شاخص کل با شاخص قیمت در این است که شاخص کل علاوه بر افزایش قیمت سهم، سود نقدی را لحاظ میکند ولی در شاخص قیمت، سود نقدی لحاظ نمی شود. البته این شاخص هم میانگین را هدف میگیرد و نشان دهنده بالارفتن دسته جمعی نمادها نیست و ممکن است قیمت سهام کوچک در بازار افزایش ولی شرکت های بزرگ تر کاهش و در نتیجه شاخص قیمت کاهش داشته باشد.

 شاخص بورس : شاخص قیمت (هم وزن):

در قسمت قبل گفتیم که در بخش تابلو خوانی و بازار خوانی شاخص قیمت، سطح عمومی قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و یا به تعبیر بهتر، میانگین بازده ناشی از افزایش قیمت سهام را نشان میدهد. در شاخص قیمت ( وزنی- ارزشی ) گفتیم که اثر شرکت های بزرگ تر بر شاخص قیمت بیشتر و اثر شرکت های کوچک تر کمتر می باشد. اما در شاخص قیمت (هم وزن)، وزن تمام شرکت ها یکسان در نظر گرفته شده و بازدهی که شاخص نشان میدهد گویاتر است و بهتر می توان وضعیت عمومی بازار را درک کرد. بنابراین زمانی که نیاز به بررسی وضعیت بازار داشتید حتما از شاخص قیمت هم وزن استفاده کنید و توجهی به شاخص بورس نداشته باشید.

به عنوان مثال در شکل زیر شاخص قیمت هم وزن که در کادر قرمز نشان داده شده است ۷.۷ واحد منفی می باشد و این نشان میدهد که عملکرد شرکت ها در روئز مورد نظر منفی بوده و تعداد شرکت هایی که کاهش قیمت داشته اند از شرکت هایی که افزایش قیمت داشته اند بیشتر بوده است.

شاخص بورس

تابلو خوانی و بازار خوانی : شاخص آزاد شناور

در کنار انواع شاخص بورس شاخصی به نام شاخص آزاد شناور وجود دارد. شاخص آزاد شناور، شاخص قیمت را بر مبنای تعداد سهام شناور تعیین می‌کند. هدف از انتشار شاخص آزاد شناور، تحلیل رفتار بخشی از بازاراست که نقدشوندگی بیشتری دارد زیرا در محاسبه این شاخص، فقط ارزش سهامی که در اختیار سرمایه گذار قرار دارد و همواره خرید و فروش میشود، محاسبه و آن بخش از سهام که در اختیار سهامداران عمده هست و قابلیت خرید و فروش ندارد، محاسبه نمی شود.

 

در ۳ مقاله اخیر منتشر شده سعی کردیم شاخص بورس اوراق بهادار تهران را به صورت کامل و همراه با مثال های متنوع توضیح دهیم. چرا که شاخص کل و درک درست آن می تواند دید خوبی به سرمایه گذار در خصوص وضعیت بازار سرمایه بدهد و زمانی که بازار شرایط مناسب برای رشد قیمتی ندارد بی جهت دست به معاملات پی در پی نزند.

  • ایمان احمدیان
  • ۰
  • ۰

شاخص بورس : شاخص قیمت (وزنی- ارزشی):

در بخش قبل در خصوص شاخص بورس و در یک اشل کوچک تر یعنی شاخص کل صحبت کردیم و گفتیم که شاخص کل و یا شاخص قیمت و بازده نقدی، بیان کننده سطح عمومی قیمت و سود نقدی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس در تابلو خوانی بازار می باشد در واقع این شاخص بیان کننده میانگین بازده سرمایه گذاران در بورس است. به عنوان مثال اگر قیمت سهمی در ابندای سال ۵۰۰ تومان باشد و در انتهای سال به ۶۰۰ تومان برسد و در مجمع هم سود نقدی ۷۰ تومانی تقسیم کند بازدهی سهم در طی یک سال ۳۴% می باشد. این رویه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح ۷۰۰۰۰ واحد و در پایان سال به ۷۸۰۰۰ واحد برسد نشان دهنده این است که میانگین بازده بورس از محل افزایش قیمت ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال ۱۱٫۵ درصد بوده است. به این شاخص (TEDPIX) هم می گویند.

 

در بحث های مربوط به تابلو خوانی و بازار خوانی در کنار شاخص بورس، شاخص قیمت بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. به عنوان مثال اگر شاخص قیمت در انتهای سال در مقایسه با ابتدای سال ۳۰ درصد رشد کند به این معناست که میانگین قیمت های سهام پذیرفته شده در بورس ۳۰ درصد رشد کرده است. پس فرق شاخص کل با شاخص قیمت در این است که شاخص کل علاوه بر افزایش قیمت سهم، سود نقدی را لحاظ میکند ولی در شاخص قیمت، سود نقدی لحاظ نمی شود. البته این شاخص هم میانگین را هدف میگیرد و نشان دهنده بالارفتن دسته جمعی نمادها نیست و ممکن است قیمت سهام کوچک در بازار افزایش ولی شرکت های بزرگ تر کاهش و در نتیجه شاخص قیمت کاهش داشته باشد.

 

شاخص بورس : از کدام شاخص استفاده کنیم

از طرفی در شاخص وزنی – ارزشی، ارزش شرکت ها مبنای وزن دهی در شاخص است و شرکت های بزرگتر به میزان بیشتری شاخص را تحت تأثیر قرار می دهند. بدین ترتیب شاخص عمدتاً پیرو شرکت های بزرگ قرار می گیرد و شرکت های کوچک تأثیر ناچیزی بر شاخص دارند. به همین دلیل ممکن است گاهی اوقات مشاهده کنید که کل بازار منفی است ولی شاخص کل مثبت می باشد و این نشان می‌دهد که شرکت های با سرمایه و ارزش بازار بالاتر تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل داشته و شاخص کل مثبت است ولی شاخص قیمت منفی می باشد.

به عنوان مثال در شکل زیر شاخص قیمت (وزنی- ارزشی) که در کادر قرمز رنگ نشان داده شده است ۱۱ واحد مثبت می باشد ولی شاخص کل ۳۲ واحد مثبت می باشد.

 

شاخص بورس

 

شاخص کل (هم وزن):

از انواع دیگر شاخص بورس، شاخص کل هم وزن می باشد. مبنای شاخص هم وزن اول فروردین ۹۳ بوده که با عدد ۱۰۰۰۰ واحد کار خود را شروع کرده است. این شاخص وضعیت کلی بازار را بهتر مشخص میکند و دید بهتری به بررسی وضعیت بازار به سرمایه گذار می دهد. در شاخص کل گفتیم که سهام شرکت هایی بزرگ تر و دارای تعداد سهام بیشتر، اثر بیشتری بر شاخص دارند به گونه ای که اگر تعداد شرکت هایی که در یک روز افت قیمتی داشته باشند ولی چند شرکت بزرگ مثبت معامله شوند شاخص کل هم مثبت می شود که این به نوبه خود ضعف شاخص کل را نشان می دهد. اما در شاخص هم وزن، بزرگی و کوچک بودن شرکت ها تاثیری ندارد و وزن همه شرکت ها یکسان در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال در گروه شیمیایی شرکت پتروشیمی فارس شرکتی با اندازه بزرگ با ارزش بازار بالاست و از طرفی در همین گروه نماد شکربن شرکتی کوچک با ارزش بازار پایین تراست. اگر شاخص کل بر مبنای هم وزن در نظر گرفته شود پس معاملات این دو سهم در بازار تاثیر یکسانی بر روی این شاخص دارند و سرمایه گذار به راحتی قادر به درک وضعیت بازار می باشد.

به عنوان مثال در شکل زیر شاخص کل ۳۲ واحد مثبت بوده و به عدد ۸۱۲۲۶ واحد رسیده است ولی شاخص هم وزن که با کادر قرمز رنگ مشخص شده است رشد ۱.۳ واحدی را نشان میدهد که این موضوع به دلیل مطلب ذکر شده در بالا می باشد. 

 

شاخص بورس

 

نکته:

با توجه به توضیحات داده شده در خصوص شاخص کل و شاخص هم وزن باید این نکته را مورد توجه قرار داد که سرمایه گذاران در هنگام بررسی شاخص باید اهمیت بیشتری به شاخص کل (هم وزن) دهند و در تحلیل ها به شاخص هم وزن توجه بیشتری کنند. از طرفی شاخص هم وزن تاثیر معاملات بلوکی در سهم را لحاظ نمی کند چرا که ممکن است در یک نمادی در یک روز خاص معامله بلوکی صورت گیرد و همین موجب افزایش غیرعادی شاخص کل شود. پس اگر قصد بررسی وضعیت کلی بازار را دارید از شاخص هم وزن استفاده کنید و در صورتی که قصد دارید شاخص را به لحاظ تکنیکالی مورد بررسی قرار دهید از شاخص کل استفاده کنید.

 

پیشنهاد می‌کنم این مقالات را هم مطالعه کنید:

به جای بانک در صندوق قابل معامله با بازدهی بیشتر سرمایه گذاری کنیم

شاخص بورس- بخش اول

  • ایمان احمدیان
  • ۰
  • ۰

شاخص بورس ؛ واژه ای که شاید بارها و بارها در شبکه های تلویزیونی، روزنامه ها، سایت و … شنیده باشید که شاخص بورس امروز ۲۰۰ واحد افزایش و یا ۱۰۰ واحد کاهش یافت. اما سوال اینجاست که شاخص بورس بیانگر چیست و چرا افزایش و یا کاهش شاخص بورس نزد اهالی بازار سرمایه اهمیت زیادی دارد و چرا سرمایه گذاران تازه وارد به بورس باید مفاهیم شاخص بورس را درک کنند. در این بخش قصد داریم برخی از شاخص های بورس که دارای اهمیت بیشتری می باشند را توضیح و از طرفی اطلاعات مربوط به شاخص بورس  را در سایت www.tsetmc.com نشان دهیم.

 

تعریف شاخص بورس و استفاده از آن در شناخت بازار سرمایه

شاخص بورس مفهومی است که بر اساس آن میتوان یک سنجش و ارزیابی را در خصوص موضوعی خاص انجام داد. شاخص‌ها به‌ منزله‌ معیارهایی هستند که به وسیله آن‌ها می‌توان کمیت، کیفیت و .. را اندازه‌گیری کرد. در بازار سرمایه هم شاخص ها معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها میتوانیم وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه های مختلف ارزیابی و حتی روند آینده بورس را نیز پیش بینی کنیم. با این تفاسیر نوسانات شاخص کل از اهمیت فراوانی نزد سرمایه گذار برخوردار است و در شاخص ها انواع مختلفی دارن که هر کدام وضعیت بازار را از جنبه خاصی نشان میدهند. در ادامه سعی میکنیم در مورد هر یک از شاخص های بورس صحبت کنیم.

 

شاخص بورس

 

شاخص کل بورس به عنوان دماسنج اقتصاد

شاخص کل بورس همان شاخصی می باشد که همواره در رادیو و تلویزیون از آن می شنوید به این شاخص شاخص قیمت و بازده نقدی هم میگویند که بیان کننده سطح عمومی قیمت و سود نقدی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد در واقع این شاخص بیان کننده میانگین بازده سرمایه گذاران در بورس است. به عنوان مثال اگر قیمت سهمی در ابندای سال ۵۰۰ تومان باشد و در انتهای سال به ۶۰۰ تومان برسد و در مجمع هم سود نقدی ۷۰ تومانی تقسیم کند بازدهی سهم در طی یک سال ۳۴% می باشد. این رویه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح ۷۰۰۰۰ واحد و در پایان سال به ۷۸۰۰۰ واحد برسد نشان دهنده این است که میانگین بازده بورس از محل افزایش قیمت ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال ۱۱.۵ درصد بوده است. به این شاخص (TEDPIX) هم می گویند.

به عنوان مثال شکل زیر مربوط به صفحه اصلی سایت tsetmc.com می باشد که وضعیت بازار سرمایه را در یک نگاه نشان میدهد و سرمایه گذار با استفاده از آن وضعیت بازار سرمایه را درک می کند.

 

شاخص بورس

 

نکات مهم در بررسی شاخص بورس

در بررسی شاخص کل این نکته را باید مورد توجه قرار داد که هر چه شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار تهران به لحاظ سرمایه و ارزش بازار شرکت های بزرگتری باشند؛ اثر بیشتری بر شاخص کل دارند. به عنوان مثال ممکن است در یک روز بیش از ۶۰ درصد سهامشان منفی باشد ولی در نهایت دو شرکت بزرگ مانند فملی و فولاد قیمت سهامشان افزایش یافته باشد و به همین دلیل نیز شاخص کل مثبت باشد.

نکته قابل بررسی در شاخص بورس  این است که افزایش شاخص کل نشان دهنده سود آوری همه شرکت ها در بورس نیست چرا که شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی کل شرکت هاست. یعنی ممکن است برخی از شرکت ها در طول سال افت قیمت زیادی داشته باشند و سرمایه گذاران زیان کنند ولی شاخص کل بازدهی مثبتی داشته باشد. یا برعکس ممکن است شاخص کل کاهش داشته ، اما سرمایه گذاران به واسطه داشتن سهم های مناسب در سبد سهام، سود خوبی را کسب کنند. البته گاهی اوقات با تشکیل سبد سهام متنوع میتوان بازدهی سبد سهام را به بازدهی شاخص کل نزدیک تر کرد. پس سرمایه گذار حتما باید توجه داشته باشه که بررسی شاخص کل معیار مناسبی برای خرید سهام در موقعیت های مختلف نیست.

  • ایمان احمدیان
  • ۰
  • ۰

سهام شناور : تعریف سهام شناور در بازار سرمایه

سهام شناوردرصدی از تعداد سهام شرکت است که در اختیار سهامدار جز (کمتر از ۵%) قرار دارد. سهام شناور آزاد متعلق به سرمایه گذارانی است که هدفشان از خرید و فروش سهام کسب سود و منفعت می باشد و با تعداد سهامی که دارند قصد مدیریت بر شرکت را ندارند. به کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که مالک بیش از پنج درصد از سهام آن شرکت باشند، سهامدار عمده یا راهبردی گویند که در کوتاه مدت قصد واگذاری سهام خود را ندارند. به عنوان مثال فرض کنید که شرکتی قرار است در بازار سرمایه عرضه اولیه شود و طبق هماهنگی های لازم باید ۱۰ درصد از سهام خود را در بازار عرضه کند تا خریداران در روز عرضه اولیه اقدام به خرید سهام این شرکت کنند. بنابراین از ۱۰۰ درصد سهام این شرکت ۱۰ درصد آن در حال حاضر جز سهام شناور شرکت می باشد. حال اگر سهامدار اصلی شرکت در روزهای آینده اقدام به فروش سهام خود کند به نوعی شناوری سهام شرکت را افزایش داده است.

 

 بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است

درصد سهام شناور آزاد به عنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقدشوندگی، عمق و کارایی بازار می باشد. هر چه مقدار سهام در دست افراد افزایش پیدا کند به همان نسبت امکان دستکاری قیمتی و ریسک نقدشوندگی سهم نیز کاهش می یابد. کم بودن درصد سهام در دست مردم نشان دهنده این است که تعداد کمی از سهام شرکت در دسترس قرار دارد و در نتیجه احتمال انحراف قیمت از قیمت منصفانه بالا می باشد. در شرکت هایی که سرمایه پایینی دارند و از طرفی میزان شناوری شرکت هم پایین می باشد احتمال سفته بازی در سهم و بالا بردن قیمت زیاد می باشد. چون عده ای با نقدینگی بالا سهام شناور موجود در سهم را جمع می‌کنند و به راحتی قیمت سهم را افزایش میدهند. پس حتما باید میزان آن را مد نظر قرار داد.

 

تاثیر سهام شناور آزاد بر قیمت سهام چیست

در کل یک ارتباط نزدیکی بین سهام شناور آزاد شرکت و از طرفی سفته بازی در سهم  و تغییرات قیمت سهام وجود دارد. در توضیح سفته بازی و راه های سفته بازی در سهم ابتدا باید مقدار سرمایه شرکت را هم مد نظر قرار داد. البته این موضوع را هم باید مد نظر داشت که عموما شرکت‌های با سرمایه پایین پتانسل بالایی برای رشد قیمتی در آینده دارند ولی میزان ریسک این شرکت ها نیز بالاست. در واقع باید گفت که تغییرات سود در شرکت‌های با سرمایه کمتر، بالاست و برای شرکت‌های بزرگتر هم این فرایند برعکس است یعنی پتانسیل کمتر و از طرفی ریسک کمتر. حال در نظر بگیرید که هر سرمایه‌گذاری باید با توجه به سطح ریسک پذیری خود این شرکت ها را انتخاب کند.

در خصوص میزان سهام شناور آزاد در بورس و ارتباط آ با تغییرات قیمت فرض کنید؛ سرمایه شرکتی ۱۰ میلیارد ( تعداد کل سهام این شرکت ۱۰۰ میلیون برگ سهم است) و قیمت هر سهم این شرکت در بازار ۳۰۰ تومان است. این شرکت ۱۰ درصد شناوری دارد که معادل ۱۰ میلیون برگ سهم است. چند سرمایه‌گذار برای افزایش قیمت سهم با هم توافق کرده و به همین منظور سعی می‌کنند کل شناوری شرکت را آهسته آهسته از بازار جمع کنند. در این حالت با فرض جمع کردن کل شناور حدود ۳ میلیارد تومان سرمایه نیاز هست. به نظر شما آیا این غیر ممکن است؟ زمانی که بخش زیادی از شناوری سهم جمع شد سرمایه‌گذاران خبرهای مثبتی از سهم در بازار منتشر کرده و دیگر سرمایه‌گذاران را به خرید سهم ترغیب می‌کنند و به همین راحتی قیمت سهم افزایش پیدا می‌کند چرا که همگام با افزایش قیمت سهم، عرضه کننده دیگری در بازار نیست و کل شناوری سهم قبلا جمع شده بود. این یکی از مصادیق افزایش قیمت سهم (سفته بازی) برای شرکت‌های با سرمایه و شناوری پایین بود.

سهام شناور آزاد

 

مقدار سهام شناور آزاد شرکت های بورسی

مقدار سهام شناور برای شرکت ها متفاوت می باشد و همانطور که در ابتدای بحث توضیح دادیم درصد سهام شناور شرکت ها به میزان عرضه اولیه و از طرفی مقدار فروش سهامدار عمده در بازار ثانویه بستگی دارد. برای شرکت های بورسی درصد سهام شناور ازاد آنها در صفحه نماد در سایت tsetmc نشان داده شده است ولی برای شرکت های فرابورسی این درصد مشخص نیست و در بازه های زمانی ۳ ماهه درصد سهام شرکت های فرابورسی اطلاع رسانی می شود. در شکل زیر برای سهم شلعاب سهام شناور آزاد شرکت ۴۱ درصد می باشد. البته بعد از مدتی فعالیت در بازار و خرید و فروش سهام قادر به تشخیص مقدار مناسب سهام شناور در بازار خواهید بود. به عنوان مثال در شکل زیر شرکت دارای ۱۰۰ میلیون برگ سهم می باشد که ۴۱ درصد آن شناور است. در واقع تعداد سهام شناور این شرکت ۴۱ میلیون برگ سهم می باشد. سهام شناور شرکت ها دائما یکسان نمی باشد چرا که ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگام رشد قیمت سهم اقدام به فروش سهم در بازار کنند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند. همانطور که در شکل بالا مشخص شده است سهام شناور در بازه های زمانی درصد آن تغییر میکند.

 سهام شناور

 

شکل زیر درصد شناوری در فرابورس را نشان میدهد.

 

حداقل سهام شناور آزاد به چه میزان است

گفتیم که میزان سهام شناور شرکت ها ممکن است به مرور افزایش و کاهش داشته باشد و از طرفی در تعریف سهام شناور آزاد ذکر کردیم که سهام شناوردرصدی از تعداد سهام شرکت است که در اختیار سهامدار جز (کمتر از ۵%) قرار دارد. بنابراین حداقل مقدار سهام شناور ازاد شرکت ها می تواند ۵ درصد باشد ولی برای آن حداکثری وجود ندارد چرا که یک سهامدار عمده می تواند کلیه سهام خود را با رعایت ضوابط و شرایط خاص در قالب عرضه خرد در بازار به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام شرکت را افزایش دهد.

سهام شناور و اثرات آن بر قیمت سهم

هر چقدر شرکتی سهام شناور بیشتری داشته باشد، دستکاری قیمت در آن کمتر می شود چرا که بازی کردن در سهم و افزایش قیمت آن به صورت مصنوعی سخت تر می شود. همچنین برای این سهام نمی توان شایعه درست کرد، مردم را گیج کرد و توهم ایجاد نمود که قیمت این سهم افزایش می یابد و بعد سهم را فروخت و از آن خارج شد. اما شرکتی که کوچک است و سهم شناور آن کم می باشد، به سادگی دچار دستکاری قیمت می‌‏شود. لذا یک توصیه این است که اگر کسی از بازار چیزی نمی داند، به سمت شرکت های بزرگ با سهام شناورآزاد بالا برود و صرفا با ورود اولیه به بازار بورس، به سراغ سهامی که به لحاظ بازای کوچک هستند و امکان سفته بازی در ان زیاد است نروند.

  • ایمان احمدیان
  • ۰
  • ۰

صف خرید و فروش در معاملات بازار سرمایه

 صف خرید و صف فروش یکی از شرایطی می باشد که اکثر سرمایه گذاران به محض ورود به بازار سرمایه با آن مواجه می باشند. در دو بخش قبل در خصوص  تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس تهران صحبت کردیم. یکی از نیازهای یک سرمایه گذار بعد از ورود به بازار سرمایه این است که به تابلو خوانی و بازار خوانی به اندازه کافی مسلط باشد تا بتواند اتفاقاتی را که در تابلو معاملاتی بورس مشاهده میکند، تجزیه و تحلیل کرده تا با استفاده از اطلاعات به دست آمده به خرید و فروش سهام بپردازد. در این بخش قصد داریم در مورد صف خرید و صف فروش در بورس تهران صحبت کنیم.

صف خرید:

یکی از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه صف خرید می باشد. به طور کلی وقتی حجم تقاضا برای یک سهم در بورس بیشتر از حجم عرضه باشد برای سهم مورد نظر صف خرید تشکیل می شود. تشکیل صف خرید برای یک سهم نشان دهنده اقبال سرمایه گذاران به سهم است. صف خرید معمولا در بالاترین قیمت روزانه یعنی ۵%+ تشکیل می شود. البته برخی از نمادهایی که دارای بازارگردان می باشند صف خرید در محدوده +۱۰% تشکیل می شود که با توجه به نظر بازارگردان در خصوص مقدار دامنه نوسان  ممکن است حتی ۵ درصد هم باشد

برخی از دلایل تشکیل صف خرید:

  • فعالیت های منجر به افزایش فروش و در نتیجه سودآوری شرکت 

  • افزایش درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری

  • فعالیت سفته بازی در سهم و ……

شکل زیر نمایی از صف خرید شرکت را نشان میدهد.

 

صف خرید و صف فروش

 

شکل زیر نمایی از صف خرید سهم را نشان میدهد.

 

صف خرید و صف فروش

 

در شکل بالا ۵۱۰ سفارش با حجم تجمعی ۲۴ میلیون برگ سهم، در سقف قیمت یعنی ۲۱۶۷ ریال وارد سامانه معاملاتی شده است که نشان دهنده این است که برای سهم در بالاترین قیمت تقاضا ایجاد شده است.

زمانی که در صف خرید تقاضا برای خرید سهم وارد سیستم میشود چون قیمت ها برابر می باشد اولویت بعدی زمان می باشد یعنی در یک قیمت برابر شخصی که سفارش را زودتر وارد سامانه معاملاتی کرده است جلوتر از بقیه در خرید قرار میگیرد.

 

آیا در صف خرید و صف فروش سهم بخریم

یک اشتباه رایجی که در بین سرمایه گذاران وجود دارد این است که تا صف خرید سهمی را میبینند دوست دارند وارد صف شوند در صورتی که ممکن است اصلا خبری در سهم نباشد . سرمایه گذار در صف خرید سهم را میخرد و درست بعد از خرید سهم، قیمت سهم کاهش پیدا کرده و متضرر شود. این عادت هیجانی از دیرباز در بورس ایران وجود داشته و عموما هم به رفتار سرمایه گذاران بستگی دارد. به عنوان مثال سهمی با ارزش ذاتی بالا ولی در قیمت های پایین در حال معامله است. تا زمانی که سهم متعادل معامله می شود کسی سراغ سهم نمی اید و تمایل به خرید آن ندارد ولی درست زمانی که سهم صف خرید شود همه تمایل به خرید سهم پیدا میکنند. این نشان میدهد که سرمایه گذاران در بورس ایران پدیده صف نشینی را دوست دارند.

صف فروش

وقتی حجم عرضه یک سهم در بورس بیشتر از حجم تقاضا باشد برای سهم مذکور صف فروش تشکیل می شود. صف خرید معمولا در پایین ترین قیمت روزانه یعنی ۵%- تشکیل می شود و در نمادهایی که دارای بازارگردان می باشد صف فروش در -۱۰% قیمت روزانه تشکیل می شود.

 

برخی از دلایل تشکیل صف فروش:

۱-کاهش فروش شرکت و از طرفی کاهش سودآوری

۲-فعالیت سفته بازی در سهم

شکل زیر نمایی از صف فروش یک شرکت را نشان میدهد.

 

صف خرید و صف فروش

 

شکل زیر نمایی از صف فروش سهم را نشان میدهد.

صف خرید و صف فروش

 

در شکل بالا ۶۵ سفارش فروش با حجم تجمعی ۲.۵ میلیون برگ سهم، در کف قیمت یعنی ۴۲۴۹ ریال وارد سامانه معاملاتی شده است که نشان دهنده صف فروش سهم می باشد.

زمانی که در صف فروش، سفارش برای فروش سهم وارد سیستم میشود چون قیمت ها برابر است اولویت بعدی زمان می باشد یعنی در یک قیمت برابر، شخصی که سفارشش را زودتر وارد سامانه معاملاتی کرده است جلوتر از بقیه در صف فروش قرار میگیرد.

در خصوص صف خرید گفتیم که ممکن است فعالیت سفته بازی در سهم باعث افزایش قیمت سهم شود. در این حالت باید توجه کرد که بعد از رشد قیمت بی دلیل سهم و سپس خروج بازیگران اصلی، سهم مستعد صف فروش می شود و ممکن است کاهش قیمت زیادی داشته باشد.

یک اصطلاح رایج در بین سرمایه گذاران این است که باید سهم را در صف فروش خرید و در صف خرید فروخت. این جمله درست نیست چه بسا که ممکن است سرمایه گذاری سهم را در صف فروش بخرد و روزهای آینده هم صف فروش باقی بماند و سرمایه گذار متضرر شود. پس قاعده اصلی این است که اگر سهمی صف فروش باشد باید در یک موقعیت مناسب سهم را خرید که این موقعیت میتواند همگام با جمع شدن صف فروش در یک منطقه حمایتی خوب به لحاظ تکنیکالی باشد.

در انتها باید گفت که صف خرید و صف فروش همیشگی نیست و با توجه به دلایلی ممکن است برای سهام شرکت ها تشکیل شود. از طرفی زمانی که سهمی دارای صف خرید و صف فروش می باشد بهتر است که از حجم نمایشی استفاده نکنیم چرا که در صورت انجام معامله آن حجم نمایش داده شده معامله شده و بقیه سفارش به انتهای صف منتقل می شود.

 

شاید علاقمند باشید این مقالات را هم مطالعه کنید

سرمایه گذراری در صندوق های قابل معامله در بورس با بازدهی ثابت

چرا در بورس سرمایه گذاری کنیم

  • ایمان احمدیان